Teun bij Jinek: ‘De plofkip is fantastisch’

TeunIn de media

Plofkip Teun van de Keuken bij Jinek augustus 2019

De grote bosbranden in de Amazone deze zomer zijn wel degelijk een beetje onze schuld, vertelt Teun aan tafel bij Eva Jinek. ‘Het is een groot probleem dat er ongelooflijk veel soja wordt verbouwd ten koste van die regenwouden om veevoer te maken.’

Het grootste deel van de sojaproductie is namelijk bestemd voor veevoer. En voor een kilo vlees heb je talloze kilo’s soja nodig, verklaart Teun. Dat omzetten van het een in het ander wordt ‘voedselconversie’ genoemd.

Veganisten zouden zeggen dat het beter is om het voer te eten en niet het dier, vertelt Teun, want het dier heeft veel meer voer nodig. En zij hebben dus best wel een beetje gelijk.

Met de Keuringsdienst van Waarde trok Teun vijftien jaar geleden al naar de regenwouden in Argentinië. Daar zag hij met eigen ogen hoe regenwoud verdween om soja te verbouwen. Voor Teun waren dit misschien wel de meest choquerende beelden ooit uit de geschiedenis van het tv-programma.

‘Biologisch heeft niets te maken met het klimaat’

Ook geeft Teun een les in de milieu-impact van biologische voedingsmiddelen. ‘Je denkt dat biologisch eten en goed voor het milieu hetzelfde zijn,’ vertelt Teun. ‘Maar in de voedselwereld weet iedereen dat dat niet zo is.’

‘Biologisch heeft niets, maar dan ook helemaal niets te maken met het klimaat.’ Dat label zegt alleen iets over het voer dat het dier te eten krijgt en de beschikbare ruimte.

‘Als je puur kijkt naar het milieu, dan is de plofkip fantastisch.’ De voedselconversie bij een plofkip loopt namelijk één op één, verklaart Teun zijn oordeel.

‘De plofkip is een soort symbool van alles wat slecht is, maar als je het hebt over het milieu, kun je bijna zeggen: die plofkip is een soort plant.’

Mensen vinden het nu eenmaal fijn om iets te kopen met het stempel biologisch. Dan denken ze goed bezig te zijn en hoeven ze verder nergens meer over na te denken.

Tips

De oplossing ligt uiteindelijk in minder vlees eten. Maar ook niet elke vegaburger is beter voor het milieu dan vlees. ‘Melk is een groot kwaad.’

En het blijft niet bij vlees- en sojaproducten, ook avocado’s zijn slecht voor het milieu. ‘De avocado is een enorme hype, is enorm instagrammable.’ Dus moeten er meer avocado’s komen waardoor die nu worden verbouwd op plekken waar ze eigenlijk niet verbouwd zouden moeten worden. Datzelfde geldt ook voor de groene asperges.

Hoe nu verder? Teun geeft de kijker als tips mee om minder vlees te eten, en vooral dingen van dichtbij en uit het seizoen.

Bekijk het fragment uit Jinek van 27 augustus 2019 op de site van Jinek. Teun zaten samen met kunstenares en veganiste Iris Frederix aan tafel.

Afbeelding: Screenshot uitzending Jinek van 27 augustus 2019

Deel dit verhaal

Archief Johan van der Keuken naar Fotomuseum: ‘Met zijn overlijden is zijn werk niet weg.’

TeunIn de media

Teun van de Keuken bij Spraakmakers NPO Radio1 juli 2019

Teun vertelt bij Spraakmakers op NPO Radio 1 over de verhuizing van het archief van zijn vader Johan van der Keuken, fotograaf en filmmaker, naar het Nederlands Fotomuseum. Daar in Rotterdam staat voor 2021 ook een grote expositie in de planning.

‘Ik vind het fantastisch dat het verhuist,’ vertelt Teun aan presentator Ghislaine Plag. Het werk wordt er goed geconserveerd en mooi digitaal opgeslagen. ‘Fotografie is heel kwetsbaar materiaal, dus als je er niks mee doet dan valt het gewoon uit elkaar.’

‘Mijn vader was een echte kunstenaar en kunstenaars die willen toch ook altijd voortleven. En dat lukt toch aardig.’

Wij zijn 17

Op zijn zeventiende publiceerde Johan van der Keuken het fotoboek Wij zijn 17 (1955) waarvoor hij zijn klasgenoten, vrienden fotografeerde. Teun vertelt dat tot dan toe het beeld bestond van de jeugd als bestaande uit frisse jonge types. Zijn vader liet juist een heel andere kant zien:

‘Nou jong waren ze wel, maar hier zag je dus allemaal jongens en meisjes van 17 een beetje depressief uit het raam kijken, sigaren roken, pijpen roken, duidelijk met allemaal existentiële twijfel. Dat werd ook mooi zwart-wit in beeld gebracht. Dus dat was een heel somber beeld eigenlijk. Dat boek sloeg in als een bom.’

Van der Keuken werkte steeds in hele minimale omstandigheden, vertelt Teun, geld interesseerde hem niet. ‘Hij wilde zijn werk maken, dat vond hij het belangrijkste.’

Anders dan anderen

Over zijn jongere jaren schreef Teun in 2017 nog Goed Volk, een roman over zijn wat atypische jeugd in Amsterdam. ‘Wij waren anders dan anderen,’ zo omschrijft Teun zijn familie in de radio-uitzending.

Als jonge jongen ging hij wel eens mee als zijn vader ging draaien. Maar toch is Teun zelf niet echt een man van het beeld geworden. ‘Ik ben meer van het vragen stellen, het tot de kern van de zaak doordringen.’ Van zijn vader kreeg hij in ieder geval mee dat je dit soort werk kán doen.

Luister, of kijk, hier het radiofragment terug. Het gesprek vond plaats op dinsdag 16 juli 2019 bij het programma Spraakmakers op NPO Radio 1, met Ghislaine Plag als presentator.

Afbeelding: Screenshot uitzending Spraakmakers van 16 juli 2019

Deel dit verhaal

Unilever zegt in ‘duurzaam’ te geloven

TeunColumns & verhalen

winkelwagen

Je zou haast denken dat de Unilever-topman afgelopen maandag mijn column heeft gelezen over Unileverbedrijf Conimex. Ik schreef hoe in een reclame, door de makers ‘minidocumentaire’ genoemd, de indruk wordt gewekt dat de Conserven import export maatschappij een duurzaam merk is, dat een belangrijke bijdrage aan een betere wereld levert. Het filmpje eindigt met de nietszeggende slogan ‘Samen op weg naar duurzaam’.Lees verder

Deze minidocumentaire van Conimex bewijst vooral wat het bedrijf niet is ★☆☆☆☆

TeunColumns & verhalen

Diverse ingrediënten voor een zelfgemaakt wokgerecht. Afbeelding van Robert Lens via Pixabay.

Je hebt reclames die doen alsof ze geen reclames zijn. De makers van dit soort filmpjes, die weleens serieus genomen willen worden buiten het circuit van de Gouden Loeki’s, spreken ook niet over commercials, maar over minidocumentaires. De reclames wekken de suggestie dat er niet iets wordt verkocht, maar onderzocht. Zo zagen we ooit Sacha de Boer de oorsprong van koffie onderzoeken voor Nespresso, resultaat onderzoek: Nespresso is goed bezig!, en nu doet ene Dennis hetzelfde voor Conimex.Lees verder