Terwijl iedereen de blik had gericht op de historische ontwikkelingen in Pennsylvania, Georgia, Nevada en Arizona, vond er in de Nederlandse politiek ook een aardverschuiving plaats. Het nieuwe verkiezingsprogramma van de VVD kwam uit. Dat de partij hierin een ruk naar links maakt, een grotere rol voor de overheid ziet weggelegd, de minimum­lonen omhoog wil en de maximumhuren voor minima omlaag, is al genoeg besproken. Inclusief de wat viezige opmerking van medeopsteller van het programma en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff dat de VVD niet links was geworden, maar ‘warm rechts’. Daar krijg je beelden bij, maar geen fijne beelden. 

Rechtse VVD, linkse VVD

Ook dat Mark Rutte met een vleugje zelfspot en een scheutje frustratie in het voorwoord schreef dat je deze nieuwe inzichten ‘ook visie zou kunnen noemen’, ­behoeft niet veel meer aandacht. Het schijnt dat de ­premier spijt heeft van zijn opmerkingen dat je voor ­visie maar naar de oogarts moest. Daardoor zouden de mensen ten onrechte kunnen denken dat hij een figuur zonder diepgang zou zijn. En nu heeft hij opeens wel ­visie? En die visie is links? Dus de rechtse VVD kon het zonder en de linkse VVD heeft er wel een? Wat zegt dat? 

Autootje pesten

Maar dat is niet het interessantst aan dit verkiezingsprogramma. Het interessantst is het revolutionaire voorstel een nieuwe nummerplaat in te voeren. Dit plan moet de partij veel stemmen opleveren. Dat zal ik uitleggen.

Jarenlang konden snelheidsduivels en asfaltfetisjisten rekenen op de VVD. Elke vorm van autootje pesten werd door de partij met verve bestreden. De heilige koe is tenslotte geen melkkoe! Toen de maximumsnelheid werd verhoogd naar 130 waren VVD’ers euforisch. Toen die terug moest naar 100 – voor het verdomde milieu nog wel – meldde Rutte met grafstem dit zelf ook ‘een rotmaatregel’ te vinden.

Ik kan mij nauwelijks voorstellen dat iemand zijn stem op zo’n pietluttig onderwerp baseert, maar de Heer heeft vreemde kostgangers. In ieder geval wist de autoliefhebber tot voor kort één ding zeker: de vroemvroempartij staat voor visieloos scheuren over een geheel geasfalteerd Nederland. 

Persoonlijk kenteken

Die zekerheid lijkt ons door het nieuwe verkiezingsprogramma opeens niet meer zo zeker. De VVD wil ­namelijk kilometerheffing gaan invoeren. Kilometerheffing! Dat wordt duur in de file staan voor de achterban. Onvergeeflijk. Gelukkig geeft de partij er iets voor terug: ‘Autobezitters mogen voortaan tegen betaling een persoonlijk kenteken gaan samenstellen.’ Een persoonlijk kenteken! Dat is een nummerplaat waar geen willekeurige cijfer-lettercombinatie op staat, maar een geinige, zelfbedachte naam. Wie wil dat nou? Veel betalen voor weinig.

In landen waar ze deze personalized license plates al hebben, rijden er voornamelijk patjepeeërs mee rond, die zo veel geld hebben dat ze bij God niet weten waaraan ze het moeten uitgeven. En dat via hun nummerplaat graag aan de medemens willen laten zien. Hoe zou zoiets nu populair kunnen zijn bij de achterban van de VVD?

De achterban van de VVD!

O, wacht. De achterban van de VVD! Die is bereid elke maatregel te accepteren in ruil voor een stukje metaal voor- en achterop de auto waarmee je de buurman de ogen kunt uitsteken. Briljant plan om het rekening­rijden zo aan de aanhang te verkopen.

Terwijl de grootste partij van Nederland zijn revolutionaire ideeën aan het volk presenteerde, werd in Pennsylvania geschiedenis geschreven.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.