Elke keer als een mediageniek bedrijf failliet gaat, wordt op radio, televisie en in kranten een dooddoener over de Verenigde Staten van stal gehaald. Ook bij SuperTrash en Olcay Gulsen was het raak. Iemand, ik ben vergeten wie, maar waarschijnlijk was het een opiniemaker, zei op ernstige toon: ‘In Nederland spreken we er schande van, maar in de Verenigde Staten word je als zakenman pas serieus genomen als je een paar keer failliet bent gegaan.’ Na deze analyse klonk instemmend gemompel. Die Amerikanen hadden er weer eens meer kijk op dan wij.

Even voor wie Olcay en SuperTrash heeft gemist: Gulsen was al bekend, maar werd dit jaar pas echt beroemd door de finale van Wie is de mol? te halen. Deze sympathieke en geestige kandidaat bleek uiteindelijk noch de mol noch de winnaar, maar de verliezer. Direct na de finale kwam haar boek uit: SuperOlcay, hoe je met lef van niets naar de top komt. Het gaat over het succes van haar modemerkmerk SuperTrash. De timing, zo na Wie is de Mol?, kon niet beter, leek het.

En toen ging het mis. Gulsen had voor de finale al bekendgemaakt uit SuperTrash te stappen, omdat ze ‘niet meer de juiste persoon was om het bedrijf te leiden’. Ze wilde zich meer op het televisiewerk gaan richten. Dat kan. Enkele weken later ging SuperTrash failliet. SuperOlcay had het niet zien aankomen: ‘Ik wist wel dat het slecht ging. Maar toen ik vier weken geleden het stokje overgaf, had ik niet verwacht dat het binnen een paar weken beklonken zou zijn.’

Het blad Quote, gelooft het niet helemaal. Het schrijft dat SuperTrash een jaar geleden al in grote problemen verkeerde en door een groep investeerders overeind werd gehouden. Dat Gulsen in die tijd het nieuwe vennootschap Newahead oprichtte, waar de opbrengsten voor tv- en overige werkzaamheden heengingen, vindt het blad ook opmerkelijk. Simpel gezegd: wie nog geld krijgt van SuperTrash, hoeft niet aan te kloppen bij Newahead, een andere rechtspersoon.

En nu die Amerikaanse uitspraak dat je pas echt meetelt als je een paar keer failliet bent gegaan. Wat moeten we met deze valse romantiek van vallen, opstaan en vooral nooit opgeven? Een faillissement is een dramatische gebeurtenis. Misschien niet altijd voor de eigenaar van zo’n bedrijf. Als die zijn zaakjes slim heeft geregeld en een woud van bv’s heeft opgericht waar de de schuldeisers niet bij kunnen, dan kan die na het vallen inderdaad weer opstaan.

Voor werknemers die hun baan kwijt raken, is het allemaal veel pijnlijker. Ook schuldeisers kunnen enorm in de problemen raken. Quote sprak een huurbaas van een winkelpand die nog tienduizend euro had uitstaan bij SuperTrash. Zo zullen er velen zijn. Zij kunnen fluiten naar hun centen. Juist de kleine schudeisers, voor wie een paar duizend euro al een enorm bedrag kan zijn, vissen bij de afwikkeling van een faillissement vaak achter het net. Grote schuldeisers als energieleveranciers en de belastingdienst krijgen altijd als eerste hun geld terug.

Een door Amerika geïnspireerde lofrede op het faillissement is ongepast.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.