Waarschuwing! De inhoud van dit artikel kan als schokkend worden ervaren. Er zullen enkele vriendelijke woorden over Albert Heijn te lezen zijn. Haal rustig adem, help eerst uzelf voor u uw kinderen helpt en probeer eventuele spookrijders met lichtsignalen te waarschuwen. Als we allemaal kalm blijven, komt het allemaal goed. Zit u er klaar voor? Daar gaan we!
Albert Heijn heeft aangekondigd het label ‘beste kwaliteit tot en met’ te gaan schrappen van groente en fruit, om voedselverspilling tegen te gaan. In het Algemeen Dagblad legt een woordvoerder van de grootgrutter het uit. Het label staat voornamelijk op voorverpakte groente en fruit, zoals komkommers, avocado’s, paprika’s, appels, bessen en aardappelen en dient om klanten te laten weten wanneer de smaak van een product nog optimaal is. Die datum gaat niet over schimmel of bederf en je kunt er dus niet aan aflezen tot wanneer een product nog goed is. Toch interpreteren klanten het anders. Zodra de datum verstreken is gooien ze hun paprika’s en appels pardoes in de vuilnisbak. Niks ruiken, laat staan proeven – huuuuh, vies – weg ermee! Aan deze pavlovreactie wil Albert Heijn een einde maken. De ‘beste kwaliteit tot’- datum verdwijnt daarom van groente en fruit. Klanten moeten op hun eigen zintuigen afgaan en dus minder vervreemd raken van hun voedsel.
In het AD-artikel staat één zinnetje waar je zo overheen leest, maar dat toch wel interessant is: ‘andere supermarkten werken niet met het label, of hebben geen plannen om met dit etiket te stoppen.’ Vooral het eerste deel van die zin vind ik opmerkelijk. Dit label – ‘beste kwaliteit tot en met’ – heeft helemaal geen officiële status. Het wordt op artikelen geplakt op verzoek van de supermarkt en hóéft er niet op te zitten. Er zijn dus supermarkten die het helemaal niet gebruiken. Wellicht omdat zij al wisten dat zo’n datum een verkeerde invloed op klanten heeft. Beetje lullig dat Albert Heijn zich dan nu op de borst klopt als grote voedselverspillingsbestrijder.
En, even terzijde, die data staan dus vooral op voorverpakte groente en fruit? Waarom überhaupt zoveel groente en fruit voorverpakken? Waarom die komkommers in condooms en paprika’s individueel in het plastic? Vaak is juist de biologische waar flink ingepakt, terwijl de klant die dit spul koopt daar juist wars van is.
Als we de voedselverspilling echt willen tegengaan, dan moeten we de data op voedsel veel rigoureuzer aanpakken. Dan moeten we niet kijken naar bederfelijke waar als groente, fruit en vlees, maar naar vrijwel eindeloos lang houdbare producten als rijst, pasta, koffie en thee. Op deze producten staat geen TGT- datum (‘te gebruiken tot’), zoals op vlees en vis, dat je móét weggooien als het over de datum is vanwege gevaar voor de gezondheid, maar een THT- datum. Deze ‘tenminste houdbaar tot’- datum zegt niks over gezondheid. THT- betekent alleen maar dat producten tot die datum gegarandeerd optimaal van smaak zijn. Daarna zijn ze vaak nog prima te eten. Veel Nederlanders kennen het verschil tussen TGT en THT niet en gooien alles wat overtijd is, direct weg. Bij pasta, rijst en die andere producten met een schier eeuwig leven is dat onnodig en zonde. Als je echt iets wilt bereiken haal je die ‘tenminste houdbaar tot’- data van de verpakkingen.
Deze column verscheen eerder in de Volkskrant. Deel dit verhaal