Laatst zag ik een poster hangen van het wodkamerk Absolut, met daarop de vrij krankzinnige tekst ‘Create a better tomorrow, tonight’. De reclameboodschap is een doordenkertje, of wekt in ieder geval de indruk dat te zijn, maar zelfs na lang doordenken – in nuchtere staat! – blijkt de tekst flauwekul.

Mijn hoofd zat in een notenkraker

Dat weet iedereen die weleens te diep in het glaasje heeft gekeken. In het beste geval zorgt alcohol voor een betere avond (‘tonight’). Hoewel het inzicht daarover al aan het eind van de nacht bij de kebabtent of nog iets later, hangend boven de wc-pot, kan kantelen.

Maar werkelijk nooit wordt de dag na het zuipfestijn (‘tomorrow’) beter door de alcohol. Dat heb ik dit weekend nog ervaren, na een doldwaas etentje met collega’s waarbij de drank rijkelijk vloeide. De avond was geweldig, de volgende dag niet.

Mijn hoofd zat in een notenkraker. Verdwaasd en overgevoelig voor elke vorm van licht en geluid schuifelde ik door het leven. Wonderlijk om als alcoholfabrikant juist de kater als verkoopargument in te zetten.

Reclame voor alcohol gaat vrolijk verder

Als huisbetuttelaar riep de poster bij mij nog een vraag op: waarom mag er eigenlijk reclame voor alcohol worden gemaakt? Tabaksreclame is al in 2002 verboden, maar die voor alcohol gaat vrolijk verder.

Op de site van verslavingsexpert Jellinek staat een lijstje van de schadelijkste drugs. Op één staat crack, dan volgt heroïne, daarna tabak, op vier alcohol en de top-vijf wordt afgesloten met cocaïne. Minder schadelijk dan roken, maar slechter dan cocaïne.

Van alle drugs zorgt alcohol volgens Jellinek zelfs voor de grootste maatschappelijke schade. Denk aan verkeersdoden door rijden onder invloed en geweld waarbij de politie moet ingrijpen. Volgens Jellinek kost alcoholmisbruik ons ruim 2 miljard euro per jaar.

Alcoholaccijnzen en lobbyisten

Voor geen enkel product uit de top-vijf mag reclame worden gemaakt. Sterker nog: voor de hele top-vijftien is reclame taboe. Behalve dus voor alcohol. Vreemd. Misschien dat de alcoholaccijnzen er iets mee te maken hebben.

En natuurlijk de ijzersterke lobby van de alcoholindustrie. Heel vermakelijk is de site van STIVA, de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie, die verantwoorde alcoholconsumptie en verantwoorde alcoholreclame wil bevorderen. Liever verantwoorde reclame, dan geen reclame, zullen ze daar denken.

Regels voor alcoholreclame zijn hilarisch

Hun richtlijnen zijn hilarisch. Zo mag in reclames niet de indruk worden gewekt dat alcohol positieve gezondheidseffecten heeft, of de lichamelijke of geestelijke prestaties bevordert. Daarom mocht een fabrikant niet de claim ‘’t verfrist’ gebruiken. Maar Strongbow Gold mocht wel zijn cider aanprijzen als ‘sterk verfrissende cider’, omdat deze claim volgens de Reclame Code Commissie slechts naar de smaakbeleving verwijst en niet naar het effect van alcohol. Snapt u het nog?

Ook mag alcoholreclame niet de indruk wekken dat er ‘een causaal verband is tussen de consumptie van alcoholhoudende drank en het hebben van sociaal en seksueel succes’.

Geen succes door alcohol

Vooral zogenaamde voor- en na-situaties zijn uit den boze: een reclame met een sul die geen vrouw kan versieren, maar dit na alcoholgebruik (van zichzelf of de vrouw) opeens wel kan, mag niet. Ook zijn reclames waarin iemand een promotie op zijn werk krijgt als gevolg van alcoholconsumptie niet toegestaan. Geen succes door alcohol dus.

En vooral geen ‘voor- en na’-situaties. Hoe zit het dan met ‘Create a better tomorrow, tonight’? Dat lijkt mij behoorlijk voor en na.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.