Op tv zag ik een indringend filmpje: een animatie van een dame in een zwembad, in de sportschool, op straat en in een club. Tijdens haar activiteiten regent het plastic flesjes. Langzamerhand wordt de wereld eronder bedolven. De voice-over spreekt een zorgwekkende tekst: ‘Weet jij hoeveel liter mineraalwater jij gemiddeld drinkt in je leven? Bijna veertienhonderd liter! Samen met je yogaklas zo’n vijftienduizend liter! Met je hele straat honderddrieëntwintigduizend liter en met heel Nederland ruim vijfhonderdmiljoen liter!’ Mijn hemel, wat schrikbarende getallen. Alleen al door die verdomde flesjes komen we om in het plastic. We stoppen ermee! Uitstekende campagne tegen flessenwater. Denk je.

Net op het moment dat je besluit nooit meer een waterflesje te kopen, spreekt de campagnestem zijn volgende zin uit: ‘Daarom worden onze flessen gemaakt van honderd procent gerecyclede flessen.’ In beeld neemt de getekende mejuffrouw een slok uit een fles Bar-le-Duc: ‘Dus zonder gebruik te maken van nieuwe grondstoffen.’ Huh, ik heb al die tijd naar een reclamefilmpje gekeken! Heel verwarrend allemaal. Als ik het goed begrijp, is de boodschap: het is slecht dat we zoveel plastic flesjes water kopen en daarom moeten we de plastic flesjes water van Bar-le-Duc kopen. Ik ben niet overtuigd. Natuurlijk zijn gerecyclede flessen beter dan niet gerecyclede flessen, maar het kan beter. Think outside the bottle, Bar-le-Duc.

Jaren geleden maakten we met de Keuringsdienst van Waarde een uitzending over mineraalwater. Het was een hilarisch programma, omdat de waterwereld een wereld vol flauwekul is, waarin doodsimpel water met idyllische plaatjes van prachtige natuurgebieden en kabbelende beekjes als vloeibaar (maar drinkbaar) goud aan de man wordt gebracht. De werkelijkheid spreekt zoals zo vaak minder tot de verbeelding: op industrieterreinen in Nederland wordt met lange buizen water (dat daar al duizenden jaren zit, aangevuld met recenter regenwater) uit de grond gepompt. Niks mis mee, maar fotogeniek is anders.

Het mooiste en grappigste van de uitzending was de scène met Bar-le-Duc. Wat bleek? Het water van deze bronwaterproducent is niet alleen exact hetzelfde water als Sourcy, maar ook als het Utrechtse leidingwater. De pijpen van het Utrechtse waterleidingbedrijf pompen water op uit dezelfde bron als de twee flessenwaterproducenten. Wie in Utrecht woont, krijgt dus Bar-le-Duc en Sourcy uit de kraan, maar dan voor eenduizendste van de prijs. In andere gebieden in Nederland gebeurt iets soortgelijks: daar leveren de plaatselijke waterleidingbedrijven voor een schijntje andere bronwaters direct bij u in de keuken en badkamer.

Die gerecyclede flessen van Bar-le-Duc zijn nergens voor nodig. Het kost nog steeds energie om ze te maken en ze moeten met vrachtwagens worden getransporteerd. Terwijl er prima water uit de kraan komt. In Utrecht zelfs Bar-le-Duc! Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: drink kraanwater, mensen. Dat is van uitstekende kwaliteit, veel goedkoper dan flessenwater en milieuvriendelijker dan het spul dat je in de winkel koopt. Die gerecyclede fles is een leuke poging, Bar-le-Duc, maar niet de beste oplossing voor het plasticprobleem.

Afbeelding: rfotostock via Pixabay

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.

Uitzending Keuringsdienst van Waarde over Water

De uitzending van de Keuringsdienst van Waarde uit juni 2004 over mineraalwater is hier te bekijken op de website van het programma.