Ik ga graag de deur uit om mijn functie als consument uit te oefenen. Laatst deed ik dat in gezelschap. Om het allemaal net iets interessanter te maken hadden we een consument met een notenallergie meegenomen.

Notenallergie

We streken neer bij een fraai gelegen uitspanning, waar de vriendelijke vrouw uit de bediening ons huisgemaakte taart in het vooruitzicht stelde. ‘Zitten er noten in de appeltaart?’, vroeg de man met de allergie. Als hij per ongeluk een pinda (ja ja, ik weet het, dat is geen noot), walnoot of cashewnoot naar binnen krijgt, moet hij heel stevig ingrijpen (vinger in de keel, adrenalinepen) om te voorkomen dat hij in het ziekenhuis belandt.

De vriendelijke dame zou het even navragen bij de kok. Toen die hoorde dat onze vriend na een hap noten in het ziekenhuis kan belanden, had hij ‘doe maar niet’ over de appeltaart gezegd. Een nadere toelichting over de ingrediënten ontbrak.

‘Saus apart voor de persoon met de notenallergie’

Enige tijd later kwam een andere serveerster naar buiten met een blad vol taarten: ‘Dan heb ik hier de cheesecake met karamelsaus erover en hier een met de saus apart voor de persoon met de allergie.’ Ik vond het om allerlei redenen vreemd en vroeg of er noten in die saus zaten.

‘Er zitten geen noten in, maar er kunnen wel sporen ván inzitten.’

‘Hoe stoppen ze die sporen er dan in?’

De vrouw keek mij vernietigend aan met de typische blik van een dom persoon die zichzelf slim vindt, een mensensoort waarvoor je moet oppassen: ‘Dat is heel simpel.’ Ze pauzeerde even voor maximaal effect: ‘Als er in de keuken met noten is gewerkt, dan kunnen er sporen van in de saus terechtkomen.’ Ze keek mij zo triomfantelijk aan dat ik een beetje uit het veld was geslagen.

Een verdere discussie leek mij zinloos, ik wilde nu eindelijk mijn (wellicht allergene) appeltaart gaan eten en liet het er verder bij. Toch was het vreemd. Waarom serveerde ze de saus die sporen van noten kon bevatten überhaupt nog aan iemand met een allergie? En waarom zou de (huisgemaakte) taart dan wel gevrijwaard zijn van de sporen?

Meer indekken dan informatie verschaffen

Voor mensen met allergieën is het frustrerend dat er niet in elk restaurant een lijst aanwezig is, waarop alle (allergene) ingrediënten per gerecht vermeld staan. Je stuit dan vaak op ‘doe maar niet’ of ‘kan sporen van’-achtige antwoorden. Meer indekken dan informatie verschaffen, lijkt het.

Erna Botjes van Stichting Voedselallergie vindt dit ook irritant: ‘Dat wordt een beetje fiftyfifty zo hè. Eigenlijk zou er in elke horecagelegenheid een lijst in de keuken moeten hangen met alle informatie. Dat moet ook van de wet. Je wilt ook weten wélke noot er in je gerecht zit, want de ene is heel kwalijk, terwijl de andere nauwelijks een reactie oproept.’

In supermarkten gaat het ook vaak mis. Dan staat er ‘kan sporen van’ op verpakkingen van fabrieken waar ze helemaal niet met die allergenen werken: ‘Dat kan indekken zijn, ja. Vervelend, want dan laat je veel spullen staan die je best zou kunnen eten. Je winkelmandje wordt wel erg leeg zo.’

Maximaal genieten

Dus, lieve horecabazen en restauranthouders, zorg dat je weet wat je serveert en deel die informatie ook met je klanten. Dan kunnen zij maximaal genieten van al het heerlijks dat jullie te bieden hebben.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant