‘Wij van Wc-eend adviseren Wc-eend’, is wellicht de minst holle frase uit de reclamegeschiedenis. Vaak wordt er lacherig over gedaan: ‘Nogal wiedes, dat ze dat adviseren! Ze zijn het toch zelf, jonguh!’, maar ik vind hem briljant en eerlijk bovendien. Hij zegt wat alle reclames zeggen: ‘Wij zijn de beste, volgens ons zelf’, maar dan zonder er doekjes om te winden. De slogan wordt al jaren niet meer gebruikt, maar iedere keer als iemand zichzelf aanprijst, wordt hij aangehaald. De naamsbekendheid van de toiletreiniger die echt onder de rand spuit, moet ongeëvenaard zijn.

De meeste bedrijven prijzen zich laffer aan, stiekempjes. Ze willen zich wel onomwonden op de borst kloppen, maar durven het niet. Voor zulke slapjanussen is ‘de vakman’ uitgevonden. Neem de grillworst van Albert Heijn. Die is ‘malssappig, met slagersvakmanschap bereid’. Dat de worst door een slager of slagershulpje, is gemaakt, spreekt voor zich. Zo heten de mensen die worsten maken. Maar dan dat vakman. Wat zegt dat? Dat de worst is gedraaid door iemand die zijn werk verstaat, en niet door een kluns. Een typisch gevalletje Wc-eend dus, maar dan omfloerst. Slappe hap.

Ranzijn tuin & dier verkoopt potgrond met een zelf gefabriceerd keurmerkje en de tekst ‘goedgekeurd door onze vakmensen’. Ik bel ze op.

Wie zijn die vakmensen?
‘Wij hebben verschillende vakmensen in dienst… Zij hebben onze grond gemaakt en daarom is het door hen goedgekeurd.’

Deze potgrond is gemaakt door jullie vakmensen?
‘Samengesteld.’

Als jullie potgrond is samengesteld door jullie vakmensen, dan is het toch logisch dat zij hem goedkeuren?
‘Dat klopt, maar het is ook een teken aan de klanten dat wij hierover serieus hebben nagedacht.’

Als jullie iets verkopen, nota bene van het eigen merk, dan zou het gek als jullie het niet zelf zouden goedkeuren.
‘Klopt.’

Okay.
‘Het is een extra bevestiging…’

Dat wij niet denken dat jullie niet achter jullie eigen product staan.
‘Precies, wij staan hier echt achter.’

En dan is er de Druvfläder sierpot van Ikea. Een onooglijke gevlochten bloempot met een plastic binnenkant, maar wél ‘handgemaakt door een ervaren vakman’. Wie is deze vlechtkunstenaar? En hoe ervaren is hij? De consumentenjuffrouw van Ikea vindt het een gekke vraag:

‘… Hoezo wilt u dat weten?’

Zo’n mededeling is een aanprijzing voor het artikel. Dan moet het wel kloppen.
‘Het is vooral zo dat dit artikel handgemaakt is …’

Ik was meer geïnteresseerd in die ervaren vakman.
‘Hoe ervaren deze vakman of vakvrouw is, kan ik niet zeggen, omdat deze producten over de hele wereld wordt gemaakt.’

Ze worden dus niet gemaakt door één ervaren vakman?
‘Ik kan niet precies achterhalen door wie dit is gemaakt.’

Dus het kan dat de ene Drufvläder sierpot door een minder ervaren vakman is gemaakt dan de ander?
‘Dat zou kunnen, inderdaad.’

Andere Ikea-producten zijn niet door vaklieden gemaakt?
‘Onze medewerkers krijgen allemaal een opleiding om de juiste producten op de juiste manier in elkaar te zetten.’

Dus dat zijn ook vaklieden?
‘Eigenlijk wel.’

Dus op die sierpot zou ook alleen ‘handgemaakt’ kunnen staan?
‘Dat zou mogelijk kunnen.’

Dat iets is gemaakt door een vakman zegt dus niks. Geef mij maar Wc-eend.

Afbeelding: Peter via Pixabay

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.