Hoe om te gaan met Russen? Deze ogenschijnlijk absurde vraag dient zich sinds de gruwelijke invasie van Oekraïne op allerlei plekken aan. En vaak is dat goed. Elke actie die ervoor zorgt dat er geen geld vloeit naar Poetins oorlogsmachine is juist. Uitstekend dat bedrijven zich terugtrekken uit Rusland en dat er geen zaken meer worden gedaan met Russische ondernemingen.

Ook mensen die profiteren van het terreurbewind van de griezel in het Kremlin moeten worden aangepakt. Dus weg met Abramovitsj, weg met die griezel van Vitesse en weg ook met Gergjev van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. De dirigent die in zijn carrière veel aan Poetin te danken heeft, is al jaren een uithangbord van de Russische leider. Zijn naam stond onder een brief die annexatie van de Krim ondersteunde en hij trad op in Syrië, nadat het zwaar door Rusland was gebombardeerd. Ook is hij te zien in een Gazprom-reclame. Nu hij geen afstand wil nemen van de inval in Oekraïne is het eindelijk exit.

Pure discriminatie

Weg ook met de sporters die Rusland vertegenwoordigen en zo propaganda bedrijven voor een moorddadig regime. Laat nu voor eens en altijd duidelijk zijn dat sport en politiek niet te scheiden zijn (dus ook geen WK in Qatar). Maar daar houdt het wel een beetje op. Een Amsterdamse huisbaas die een huurder wil uitzetten omdat hij een Rus is? Schandalig en idioot. De Nijmeegse Vierdaagse die geen Russen wil toelaten? Precies hetzelfde. Belachelijk en pure discriminatie. Heel veel Russen willen deze oorlog niet. Verlaag je dus niet tot deze walgelijke praktijken.

De idiotie beperkt zich niet tot levende Russen. De Philharmonie Haarlem schrapt een minifestival van Tsjaikovski en Stravinsky vanwege Oekraïne. De directeur van de Philharmonie, Edwin van Balken, wil nog wel kwijt dat het ‘onomstreden componisten zijn’ maar ‘met de huidige verontrustende omstandigheden in Oekraïne voelt het ongepast om een heel weekend lang de Russische muziek te vieren.’ Ik lees deze zin vier keer achter elkaar, maar ik snap het nog steeds niet. Onomstreden componisten. Prima, dus. En goede componisten. Ook volgens Edwin zelf, anders had hij dit festival niet georganiseerd.

Maar het voelt nu dus ongepast om deze wonderschone muziek van onomstreden componisten te spelen, omdat ze Russen waren? Eén uit de negentiende eeuw en één uit de twintigste die het grootste deel van zijn leven buiten Rusland leefde, omdat hij overhoop lag met het communistisch regime. Ik noem dit allemaal, maar eigenlijk is het irrelevant. Kunstenaars uit het verleden zijn niet verantwoordelijk voor wandaden nu. Je mag niemand afrekenen op het enkele feit dat hij Rus is of was. Het gaat om een oorlog van Poetin, niet van het volk. Niet elke Rus (dood of levend) is voor deze gruwelen verantwoordelijk. Simpele feiten, zou je zeggen.

De waarde van kunst

Als het niet goed voelt nu Russische muziek op te voeren, Edwin, dan snap je niet wat de waarde van kunst is. Als je dit niet kunt uitleggen (bijvoorbeeld met een verklaring vooraf, zoals ze in het Concertgebouw deden toen ze vrijdag Sjostakovitsj opvoerden), dan ben je geen knip voor de neus waard. Met kunst proberen we dit soort kleinzielige discriminatie te overstijgen, niet te bevestigen. Bij jou is de kunst daarom in slechte handen. Na deze idiote beslissing is nog maar één goede beslissing mogelijk: opstappen.