Vitaminewater. Dat klinkt gezond, nietwaar? Water is gezond en vitamines zijn gezond, dus drinken dat spul. Zou je denken. En dat is precies wat fabrikant Vrumona, die ook achter de merken Pepsi-Cola, 7 Up en Sisi zit, wil dat je denkt. Haar Sourcy Vitaminwater – Sourcy is het bronwatermerk van het concern en klinkt net wat gezonder dan Pepsi – is een frisdrank die doet alsof hij heilzaam is. Goed voor je. Maar dat is hij niet.

Sourcy Vitaminwater framboos- en granaatappelsmaak met vitamine C en groenethee-extract bijvoorbeeld, heeft als ingrediënten ‘natuurlijk mineraalwater, fructose, druivensap uit concentraat, suiker, voedingszuur, groene thee- extract, vitamine C, natuurlijk aroma en kleurstof (cochenille)’.

Suikerwater dus, met een beetje vitamine C en kleurstof. In een flesje van een halve liter zit 23,5 gram suiker, dat zijn ruim vijf klontjes. De verwarde zielen van de Stichting Ik Kies Bewust (die het Vinkje bedachten) hebben deze mierzoete drank tot Bewuste Keuze uitgeroepen. Waarom in godsnaam? Omdat er minder suiker in zit dan in cola of 7Up. Daarmee is alles gezegd. Als ze het met water hadden vergeleken, hadden ze het Vinkje niet gegeven.

Ik bel met Sourcy.

Wat is Vitaminwater?
‘Dat is een water.’

Met vitamine?
‘Ja.’

Is het gezond?
‘Die claim ga ik er nu niet aan geven.’

Er zit wel veel suiker in.
‘Mag ik uw gegevens? Dan laat ik u terugbellen.’

Het is een oude truc om vitamines in ongezonde rotzooi te stoppen. Die vitamines kosten weinig en bieden een makkelijke mogelijkheid om – geheel onterecht – gezond over te komen. ‘Rijk aan vitamines en mineralen!’ Dat moet wel goed voor je zijn. Dit fenomeen wordt ‘health washing’ genoemd. Voorbeelden hiervan zijn: Jumbo Waterijs Peer, ‘rijk aan vitamine C’, met ruim 21 procent suiker; Monster Energy, ‘met toegevoegde vitamines’, met 110 gram suiker per liter; en Coco Pops van Kellogg’s, met ‘Vitamine D en B’ en met 35 gram suiker per 100 gram.

Uit onderzoek van consumentenorganisatie Foodwatch blijkt dat 76 procent van de voedingsmiddelen waarop een vitamineclaim staat volgens criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie ongezond is. Op groente en fruit komt zo’n vitamineclaim nauwelijks voor. Wie zijn eetpatroon op die claims afstemt, heeft dus grote kans dik te worden. Daarom had de Europese Commissie een voorstel gedaan om vitamineclaims te verbieden voor voedingsmiddelen die te veel vet, suiker of zout bevatten. Het Europees Parlement stemde vorige week tegen. Ongetwijfeld na een fikse lobby van de voedselindustrie. Die mag blijven doen alsof junkfood gezond is.

Inmiddels heb ik Maarten Jan van Zweden van de consumentenservice van Vrumona, producent van het Vitaminwater aan de lijn.

Vitaminwater, dat klinkt gezond?
‘Dat klinkt gezond inderdaad.’

Maar dat is het niet, hè?
‘Nee, we leggen er geen gezondheidsclaims op.’

Het klinkt gezond, maar u legt er geen claims op.
‘Nee, dat klopt, maar voor ik verder ga… ik moet u verwijzen naar de persvoorlichter. Ik mag u verder niet te woord staan.’

Vrumona kan mij blijven doorverwijzen maar als consument en journalist weet ik genoeg. Laten we Sourcy Vitaminwater voortaan Pepsi Vitaminlemonade noemen.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.