Er zijn tientallen manieren waarop je de luchtvaart kunt verduurzamen. KLM doet het met koffie. Je staat er niet bij stil, maar al die bakjes pleur die aan boord worden gedronken en al die bekers en oude kannen, vertegenwoordigen een fenomenale milieuwaarde. Voorheen werden die kennelijk zonder pardon weggegooid, maar nu niet meer.

De luchtvaart duurzamer maken

In een tweet waarvan mijn duurzame consumentenhart een sprongetje maakte, meldde KLM dit: ‘We zetten stappen om de milieu-impact tijdens onze Europese vluchten te verminderen door koffiekannen en -pads te recyclen.’ Super, weggooien is zonde! En: ‘Van onze koffiedrab maken we groene energie.’ Geweldig, in het vliegtuig energie opwekken! En dat is nog niet alles: ‘En dat is niet alles! Aan het eind van dit proces houden we ook nog voedzame compost over. Zo werken we aan een duurzamere toekomst voor de luchtvaartindustrie.’

Als consument houd ik ervan als de dingen simpel zijn. De luchtvaart duurzamer maken door te recyclen en van koffiedrab energie en compost te maken. Maar hoeveel duurzamer? Hoeveel energie wordt er bijvoorbeeld opgewekt uit de koffiedrab? Kunnen we de CO2-uitstoot van onze vluchten via dit vernuftige koffiesysteem compenseren?

Woordvoering KLM

Ik mail een paar keer naar KLM, app een woordvoerder en na heel veel dagen krijg ik contact met een dame die mij eerst vraagt wat ik aan het doen ben en of het grappig wordt. Als ik antwoord, zegt ze dat ze sowieso de organisatie in moet, of ik de vragen op de mail wil zetten en dat het niet zeker is of ik binnen 24 uur antwoord krijg. Ook informeert ze voorzichtig, maar wel herhaaldelijk, of ik deze week niet over een ander onderwerp kan schrijven.

Ik mail de vragen, druk op verzenden en realiseer me dat ik het verkeerd heb aangepakt. Ik ben toch consument? Ik wil toch weten wat consumenten voor antwoorden krijgen? Ik bel de klantenlijn en vraag hoeveel groene stroom er met de koffie wordt opgewekt:

‘We hebben dat niet qua informatie in ons systeem.’ De medewerker vindt wel op de website dat de koffiedrab wordt verwerkt voor biobrandstof voor voertuigen.

‘Ook vliegtuigen? ‘

‘Nee, dat is kerosine.’

‘Hoeveel biobrandstof levert zo’n vlucht op?’

‘Dat staat er helaas niet bij.’

Als ik vraag wat deze nieuwe duurzame koffie-aanpak voor de reductie van de CO2-uitstoot betekent, begint ze over herplantingsprojecten van bomen. Dat die effect hebben is omstreden en heeft sowieso niets met koffie te maken.

Koffiedrab maakt de luchtvaart niet duurzamer

Dan toch maar weer de journalistieke route volgen en Milieu Centraal bellen. Expert duurzaam vervoer Mariken Stolk is niet enthousiast: ‘Dat ze de pads recyclen is logisch en niet iets om je voor op de borst te slaan. Energie opwekken uit koffie heeft niet veel zin omdat de energie-inhoud van koffie behoorlijk laag is en de productie van biobrandstof uit koffiedik niet efficiënt is. Maar vooral pak je hiermee de CO2-uitstoot totaal niet aan. Als je de korte Europese vluchten, naar Parijs, Londen, Berlijn en Rome zou vervangen door de trein zou je veel meer impact maken.‘

Een klein beetje duurzame energie van koffiedrab maakt de luchtvaart helaas toch niet duurzamer. Was ik er bijna ingetuind.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant