Dat was natuurlijk lachen, dat zelfs de GroenLinks-bewoners van de Amsterdamse wijk IJburg zich nu massaal tegen de komst van windmolens naast hun woonwijk keerden. Geen beter vermaak dan leedvermaak, moet ook Mark Rutte gedacht hebben, toen hij Jesse Klaver hier in het RTL-debat fijntjes op wees. De GroenLinks-leider had er weinig op terug te zeggen. Dit was eenvoudigweg te pijnlijk.

Voor de VVD-leider was het gedrag van de Amsterdamse GroenLinksers het bewijs dat de linkse Groenen te voortvarend te werk gaan met het klimaatbeleid en de energietransitie. Én om voor kernenergie te pleiten. Niet naast IJburg overigens, maar ergens in Groningen. Want daar helpen ze graag mee aan de energietransitie. Alsof mensen die geen windmolens in de tuin willen, wel zitten te wachten op een kernreactor naast de deur. Vrij snel na dit debat moest Rutte op Radio 1 zijn woorden over Groningen al weer terugnemen. Ze wilden daar namelijk helemaal geen kerncentrale. De tournure kostte de premier weer eens geen enkele moeite. Ook geestelijke lenigheid is een populistische kwaliteit.

Nimby

Het grappige is dat veel van de IJburgers wel voorstanders van windmolens zijn. Ergens anders. Maar niet bij hen. Nimby (not in my backyard)-gedrag dus. Uw Huispopulist is er niet onbekend mee. Een aantal jaar geleden zou er in zijn witte ‘links lullen, rechts zakkenvullen’-wijk een tijdelijke opvang voor asielzoekers komen. Alle witte linkse mensen waren in rep en roer. Het eliteschooltje van de kroost van de Huispopulist stuurde een bezorgde brief naar alle ouders over ‘de veiligheid van onze kinderen’. Er werd een bewonersbijeenkomst gehouden, uw Huispopulist ging met een vriend langs om als enigen voor de opvang te pleiten, de (vorige) burgemeester begreep de noden van het volk en de opvang kwam er uiteindelijk maar voor een paar maanden. Als gegoede buurten in opstand komen, dan krijgen ze vaak hun zin.

Wel windmolens, maar niet in mijn gemeente

Met die windmolens en zonneparken is het helemaal nimby wat de klok slaat. Vlak voor de vorige gemeenteraadsverkiezingen maakte uw Huispopulist een reportage voor De Monitor over de groene ambities van gemeentes. In hun verkiezingsprogramma’s hadden vrijwel alle partijen plannen opgenomen om hun gemeente klimaatneutraal te maken.

De redactie had laten berekenen hoeveel windmolens en/of zonnepanelen daarvoor nodig waren. Wat bleek? Al die klimaatneutrale lijsttrekkers wilden wel windmolens, maar niet in hun gemeente. In de ene stad wilden ze die gevaarten bij de buurgemeente neerzetten en bij de andere pleitten ze voor windmolens op zee. En de kustgemeenten? Die wilden ze weer ergens in het binnenland hebben. Én groene beloftes doen én het volk te vriend willen houden. Zo gratuit, dat verdient een pluim van de Huispopulist!

Bijna elke partij heeft zich – terecht – aan de klimaatdoelen geconformeerd. Om die te halen moeten er niet alleen zonnepanelen op alle beschikbare daken worden gelegd en windmolenparken op zee worden gebouwd, maar moet er ook midden in het land wind- en zonne-energie worden opgewekt. Dat is niet anders. Dat lukt beter als bewoners echt worden meegenomen in de plannen en geen dictaat van bovenaf krijgen opgelegd. Ook moeten zij er financieel van kunnen meeprofiteren. Op plekken waar ze dat hebben gedaan, blijkt de onvrede een stuk kleiner.

Van uw Huispopulist krijgt Rutte 5/5 ballen en Klaver 0/5 ballen

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.