Al scannend gezond boodschappen doen gaat nog niet zo gemakkelijk

TeunColumns & verhalen

streepjescode

Een paar dagen geleden besprak ik bij Jinek de ‘Kies ik gezond?’-app (pakkende naam!) van het Voedingscentrum en nu is het Voedingscentrum boos. Waarover al die heisa? Na het debacle met het ridicule vinkje moest het voedselvoorlichtingsbureau met iets nieuws komen om ons te stimuleren gezonder voedsel te kiezen. Dat werd een app. Je bent van deze tijd of je bent het niet. De bedoeling is dat je met je telefoon in de supermarkt de barcodes scant van de waar die je wilt kopen. Vervolgens verschijnt er in beeld of het product dat je gekozen hebt ‘past in de schijf van vijf’ en of er te veel suiker, zout of vet in zit. Bij een ongezond potje of pakje wordt een alternatief aangedragen.

Om het systeem te testen, deed ik al scannend de boodschappen die ik toch al van plan was te doen. Het viel een beetje tegen: mijn favoriete feta en olijven van een bekende supermarkt werden door het systeem niet herkend. Mijn witte pitabroodjes moest ik inruilen voor een volkoren variant die de winkel niet had en de vegetarische kip was ook ongezond. Volgens de app -‘ fijn dat je vega kiest’- zat er te veel zout in. Als alternatief werd vegetarisch gehakt of een vegetarische groenteburger aangeraden. Vega is vega, moeten ze bij het Voedingscentrum denken. Inmiddels zag ik mijn maaltijd van vegetarische gyros met pita, tzatziki (de vette yoghurt moest plaatsmaken voor een magere variant) en een Griekse salade in het water vallen.

Bij Jinek vertelde ik dat de app niet bevredigend werkte en dat het gek is dat je er niet mee bij de Aldi en de Lidl terechtkunt. Het Voedingscentrum en een hoogleraar die doet aan ‘voedseldialoog’ reageerden boos op dit verhaal. De app was ‘een mijlpaal’ en hoeveel boodschappen had ik nu helemaal gedaan? Nou ja, zoveel als ik nodig had voor het avondeten en dat ging niet geweldig. Dat de Lidl niet in de app stond, mocht ik het Voedingscentrum niet kwalijk nemen, want die supermarkt had de productgegevens niet overhandigd. Niet zo passief, jongens! Als de oudere en uitgebreidere calorieënteller-app MyFitnessPal een bepaald product niet in de database heeft staan, dan vraagt het gebruikers de gegevens in te vullen. Gebruik the crowd, Voedingscentrum. Je bent van deze tijd of je bent het niet.

Mijn voornaamste bezwaar is dat de app omslachtig is. Alleen mensen die toch al bovenmatig geïnteresseerd zijn in hun voeding, zijn bereid elk product in de winkel te scannen. Als dan niet alle producten erin staan en alternatieven niet te krijgen zijn, dan haken zelfs die af. Als we willen dat iederéén makkelijker kan kiezen voor gezonder voedsel, dan moet de informatie over suiker, vet en zout duidelijk op elke verpakking staan. Dat kan uitstekend met een verkeerslichtsysteem. Dan zie je in één oogopslag welk blik bonen te veel suiker bevat (rood) en welk niet (groen).

Om zo’n systeem af te dwingen, moet je sterk in je schoenen staan en de lobby van het bedrijfsleven, dat duidelijke informatie over ongezonde ingrediënten van zijn verpakkingen wil weren, kunnen trotseren. Maar opstaan tegen de fabrikanten, dat durft het Voedingscentrum niet. Dan liever een app waarvan bedrijven niet wakker liggen.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.

Deel dit verhaal