De kantoortuin komt niet meer terug

TeunColumns & verhalen

kantoortuin kantoor

Laatst was ik – op gepaste afstand uiteraard – op bezoek bij een bedrijf dat zijn medewerkers zo snel mogelijk weer op kantoor wil hebben.

Even terzijde: ‘op gepaste afstand, uiteraard’, ‘natuurlijk op anderhalve meter’ en ‘alles vanzelfsprekend volgens de richtlijnen van het RIVM’ zijn als disclaimer niet van de lucht. Ze worden gebruikt om de gespreksgenoot te laten blijken dat je heus niet onverantwoord bezig bent. Deze geruststellende toevoeging zal pas weer uit ons taalgebruik verdwijnen als we de nieuwe normen volledig hebben geïncorporeerd. Zo zegt niemand: ‘ik ging laatst autorijden, uiteraard met de gordel om’.

Coronaproof

Terug naar dat bedrijf. De directie beweert het prima te vinden als het personeel thuiswerkt, maar ziet de medewerkers toch graag weer bij elkaar op kantoor achter het bureau zitten. Ze hebben allerlei dingen bedacht om het bedrijf coronaproof te maken, in lijn met de anderhalvemetereconomie: zo mag je in het hele bedrijf – dat best groot is – alleen maar één richting op lopen. Ben je je pen in de vergaderruimte vergeten dan mag je dus niet een stap terugdoen, maar moet je een flinke wandeling afleggen om weer met je schrijfgerei te worden herenigd. In die vergaderruimtes zijn de gepaste afstanden duidelijk afgebakend en tussen de bureaus zijn plexiglazen schotten gemonteerd zodat niemand in het gezicht van zijn collega kan hoesten. En dan is er nog een trackingsysteem geïnstalleerd om de bewegingen van het personeel op de werkvloer – ‘op geheel vrijwillige basis!’ – via een app te kunnen volgen. Zo weten ze wie zich wel en wie zich niet aan de afgesproken looprichting houdt: ‘We willen de medewerkers het gevoel geven dat ze weer veilig naar kantoor kunnen komen.’

Kantoortuin als oorzaak van verzuim

Maar waarom eigenlijk? Al voor de coronacrisis was het duidelijk dat er nogal wat nadelen kleven aan de kantoortuin. Voor het televisieprogramma De Monitor deden we een rondgang langs bedrijfsartsen. De resultaten waren schokkend.

Meer dan negentig procent van hen zei dat de werknemers de kantoortuin als één van de oorzaken van hun verzuim noemen. Tachtig procent van de bedrijfsartsen hoorde dat de werknemers stress ervaren in een kantoortuin en ruim eenderde zegt dat de werknemers burn-out noemen als gevolg van de kantoortuin. Bijna zestig procent van de bedrijfsartsen vindt dat de kantoortuin moet worden afgeschaft.

Thuiswerken kan prima

En dat lijkt nu dus te gebeuren. Omdat het toch nog best lastig zal blijken grote open ruimtes waar tientallen mensen aan bureaus moeten werken allemaal coronaproof te maken. Hoe voorkom je dat mensen toch te dicht bij elkaar komen? Al is het maar bij de lift of de koffieautomaat? Vooral omdat nu blijkt dat thuiswerken prima kan.

Veel werknemers zijn productief. De angst van de bazen dat iedereen gaat lanterfanten als hij ze niet constant in het vizier heeft, blijkt onterecht. Zeker als straks de scholen weer opengaan en er geen kinderen meer thuis om aandacht vragen, staat niets thuiswerken meer in de weg.

De kantoortuin komt niet meer terug

Maar het is toch ook goed de collega’s te ontmoeten en elkaar in in levenden lijve te zien? Uiteraard. Ik verwacht dat mensen, afhankelijk van de behoeftes, afwisselend naar kantoor komen en thuiswerken. De grote kantoortuin, met tientallen mensen op elkaar gepropt, komt niet meer terug.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.

Deel dit verhaal