Manhattan in Nederland

TeunColumns & verhalen

Als gemeentebestuurder wil je dat je stad op de kaart staat. Wat bestuur je anders? In Apeldoorn is dat dankzij de start van de Giro d’Italia kennelijk gelukt, want de radio meldde onlangs dat die stad weer op de kaart staat. Hele opluchting voor de burgemeester en wethouders, die hierdoor op enige waardering kunnen rekenen. En terecht. Je wilt je best inzetten voor de gemeenschap, maar mag je daar ook alsjeblieft een beetje aanzien voor terugkrijgen? Nou dan. Toch is dergelijke roem van tijdelijke aard. Volgend jaar begint de wielerronde elders en het jaar daarna weer ergens anders en dan heeft niemand het meer over Apeldoorn. Laat staan over het college dat dit festijn mogelijk maakte.

Voor eeuwig aanzien moet je de architectuur aanwenden. Farao’s, Romeinse keizers, 20ste-eeuwse tirannen en Franse presidenten: allemaal hebben ze bouwwerken nagelaten die hun een plaatsje in de eeuwigheid moeten garanderen. Ook de kleinere baasjes laten gebouwen neerzetten om respect en aanzien te verwerven. Nu en voor altijd. Groot, groter, grootst, moet het zijn. Hup met je kop boven het maaiveld en niet zo’n beetje ook. Think big, think Manhattan!

Dankzij de enorme ego’s van bouwers en bestuurders wemelt het in Nederland van de Manhattans.

Rotterdam noemt zich Manhattan aan de Maas, in de jaren negentig van de vorige eeuw presenteerde Rem Koolhaas zijn plannen om in Amsterdam een Manhattan aan het IJ te creëren, terwijl Breda het Manhattan aan de Mark wilde worden. In Tilburg moet de 50 meter hoge ManhattanTilburgtoren verrijzen, waar je ‘Amerikaans kunt wonen’, en De Lange Marktstraat is dan weer het ‘Manhattan van Leeuwarden’. Hanzeland is het Manhattan van Zwolle (dat zelf ook weer Manhattan aan de IJssel wordt genoemd) en de woontoren aan de Hondsrugweg in Emmen wordt door wethouder Otter ‘een stukje Manhattan in Emmen’ genoemd.

Op dit moment wordt bij station Lelylaan in Amsterdam-West, dat volgens stadsdeelwethouder Ronald Mauer verwarrend genoeg het Kreuzberg van Amsterdam is, de campus Little Manhattan gebouwd. Vanwaar die naam? Ik bel met Guido van der Veen van de projectontwikkelaar IC Netherlands.

Goedemorgen, vanwaar die naam?
‘Little Manhattan is een knipoog naar New York, de Big Apple. Naar fijn wonen, waar buiten de deur zo veel mogelijk te doen is. Hiermee willen we zeggen: dit is het, hier gebeurt het, hier is reuring.’

Hoogbouw is Manhattan?
‘Dat klopt, Manhattan is natuurlijk alleen maar wolkenkrabbers, waar mensen geweldig leven en waar veel reuring is.’

U bouwt twee torens, een van 60 en een van 70 meter hoog. In New York lachen ze daar om.
‘Vandaar ook de knipoog.’

Op veel plekken in Nederland met hoogbouw valt de naam Manhattan.
‘Daarmee wil men aangeven: bij ons is reuring, bij ons is het goed toeven. Net als in de Big Apple.’

Dan gebruik je de naam Manhattan?
‘Juist. Daarvan zegt iedereen: ‘Ah, nu snappen we het!’

Bent u niet bang dat mensen zeggen: je noemt het wel Manhattan, maar dat ís het helemaal niet. Dit is Amsterdam-West?
‘Daarom heeft de gemeente Amsterdam de ambitie uitgesproken het hele gebied te transformeren naar meer reuring.’

Om er ook echt Manhattan van te maken?
‘Ja.’

Reuring is Manhattan?
‘Juist.’

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.

Deel dit verhaal