‘Going green together’, stond er boven het stukje dat ik las in het vliegtuig naar New York. Het was voor mijn werk en de oceaan kom je nu eenmaal moeilijk over met de trein, maar toch, dat vliegen voelt tegenwoordig behoorlijk ongemakkelijk. Ongepast zelfs. Het is – net als zitten, vlees eten en het stoken van houtkachels – het nieuwe roken. Vliegen kan écht niet meer.

Wie haalt het in zijn hoofd een blaadje van een luchtvaartmaatschappij te openen met een wervende column over duurzaamheid? Dat is net zoiets als een vrolijk stukje over tandbederf in de reclamefolder van Haribo. Dat dóe je niet. Maar Pieter Elbers, ‘President en Chief Executive Officer’ van de KLM, dat is Engels voor baas, doet het wel. Na een onsamenhangend verhaal over Koningsdag en de kleur oranje, begint hij over groen. Dat de KLM er samen met de regering van Costa Rica, ’the home of pura vida’ – het pure leven – naar streeft de CO2-uitstoot te reduceren door naar San Jose op biobrandstof te vliegen. En dat de KLM ook nog eens kiest voor de beste routes, afval recycleert en het gewicht aan boord vermindert. Allemaal om de CO2-uitstoot te verminderen. Als je de Chief Executive Officer mag geloven is de KLM een halve milieuorganisatie.

Wat een gotspe. Vliegen is ontzettend slecht. Het zorgt voor een enorme hoeveelheid CO2-uitstoot, die bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Volgens Milieu Centraal is vliegen zeven tot elf keer schadelijker voor het milieu dan de trein en draagt een vliegreis twee tot vier keer zoveel bij aan het broeikaseffect als dezelfde reis per auto. Hoe korter de afstand, des te groter het verschil. We moeten dus minder vliegen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Vliegen is meestal veel sneller en goedkoper dan de alternatieven. Dion Mebius beschreef in deze krant zijn ellenlange en peperdure treinreis naar Barcelona: zo’n twaalf uur voor 289,- euro. Enkele reis. Wie een lange dure treinreis verkiest boven een snelle goedkope vlucht moet wel uit massief idealistenhout gesneden zijn.

Dat vliegen zo absurd goedkoop is, komt doordat het van subsidies en belastingvoordelen aan elkaar hangt. Zo wordt de kerosine die voor al die CO2-uitstoot zorgt niet belast. Een heel fijne verkapte miljardensubsidie. Is biobrandstof dan de oplossing? Helaas niet. Palmolie is enige vorm van biobrandstof die goedkoop en makkelijk op grote schaal is te maken. Om dat te produceren, moeten veel bossen worden gekapt. Bovendien zal er concurrentie ontstaan tussen biobrandstof en voedsel. Duurzaam is anders.

‘En zo, doen we allemaal, ieder op onze eigen manier, iets om voor deze planeet te zorgen’, sluit de KLM-baas zijn verhaal af. En hij wenst ons een veilige vlucht naar Osaka of Parijs. Zeker voor die laatste bestemming zou ik gewoon de trein pakken. KLM kan zich nog zo milieuvriendelijk aan ons presenteren, we moeten toch echt drastisch minder vliegen. Overheden kunnen ons daarbij helpen. Schaf die ridicule subsidies en belastingvoordelen voor de luchtvaart af en investeer in comfortabele treinen die supersnel door het Europese landschap razen. Zo zou ik maar wat graag naar Barcelona of Praag willen reizen.

Afbeelding: Norbert via Pixabay

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.