Beste NVWA, eerlijk gezegd heb ik een beetje met je te doen. Eerst werd je jarenlang bekritiseerd omdat je machteloos de ene na de andere misstand liet passeren en als je dan, eindelijk, eens je tanden laat zien, is het wéér niet goed. Dat had je vast anders verwacht. Door De Vegetarische Slager (‘huh, dat kan toch helemaal niet, een vegetarische slager?!’) aan te pakken, wilde je de natie tonen streng te kunnen optreden. De stunt faalde jammerlijk. Als je het niet al was, dan ben je nu definitief de nationale pispaal geworden. Dat is voor niemand leuk, maar voor een autoriteit – de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit – desastreus.

Maar je hebt je toch echt zelf in deze positie gemanoeuvreerd. Dat jouw verwijt aan De Vegetarische Slager – klanten zouden kunnen denken dat de worst van de Vegetarische Slager niet vegetarisch is – flauwekul is, is al genoeg gezegd. Ook heb ik al voldoende voorbeelden gehoord van andere producten waarvan de namen niet deugen. Soit.

Maar dat jij andere vleesvervangers niet aanpakt ‘omdat wij daarover geen klacht ontvingen’, noem ik nog wel graag even. Dat riekt niet alleen naar willekeur, maar geeft ook jouw labbekakkerige houding aan. Je gaat pas ergens op af als je er een klacht over hebt ontvangen. Door die slapte sta je nu in je hemd.

Herinner je je de besmette zalm nog? Eind 2012 waren duizenden mensen er ziek van. Vier mensen zijn overleden. De Onderzoeksraad voor veiligheid onderzocht de zaak en concludeerde dat de NVWA eerder had moeten ingrijpen: ‘De besmette zalm bleef hierdoor te lang in de winkels liggen. Consumenten wisten niet goed dat ze gevaar liepen en wat ze moesten doen.’

In 2014 was je weer onderwerp van een Onderzoeksraadrapport. Nu over het toezicht op de vleesindustrie. Het oordeel was vernietigend: ‘De veiligheid van vlees in de winkelschappen is niet gewaarborgd. De middelen van de NVWA zijn te beperkt om effectief op te treden in de vleesketen.’

Dan was er natuurlijk het paardenvleesschandaal. Weer was de publieksvoorlichting onder de maat. Omdat jij je vooral druk leek te maken om de reputatie van de betrokken bedrijven, moest Consumentenorganisatie Foodwatch je uiteindelijk via de rechter dwingen de lijst met paardenvleesverkopers vrij te geven.

Dit jaar tenslotte, ik sla voor het gemak wat zaken over, was er het gedoe met de besmette eieren, lagen er – met jouw medeweten, vervuilde gojibessen in de winkel en kreeg de NVWA kritiek van de Europese Commissie omdat de controle op de invoer van voedsel niet deugt. Je excuus: ‘Dit is vanwege de ‘beperkte bezetting in de zomerperiode’. Tsja.

Dien jij meer het belang van bedrijven dan van consumenten omdat je onder het ministerie van Economische Zaken valt en niet onder Volksgezondheid? Pieter van Vollenhoven, oud-voorzitter van de Onderzoeksraad, hint daarop: ‘De NVWA zou moeten opkomen voor het publieke belang, de voedselveiligheid. Helaas is de inspectie in de praktijk geen voedselwaakhond, maar een verlengstuk van het economisch beleid.’

Pijnlijk.

Nu treed je dus wel op tegen een bedrijf. Stoer. Maar mag ik een kleine suggestie doen? Pak de volgende keer een fabrikant die daadwerkelijk rommelt met zijn waar. Succes!

Afbeelding: Tumisu via Pixabay

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.