Wat is reclame? Hoever mag je de waarheid verdraaien? Hoewel het niet netjes is – voor je het weet stinkt het naar eigen roem – wil ik toch even terugkomen op de uitzending van Keuringsdienst van Waarde van donderdag, waaraan ik zelf heb meegewerkt. Die ging over ossenstaartsoepen in zakken, die bij elke supermarkt te krijgen zijn.

Wat bleek? In de soep was geen spoortje ossenstaart te vinden. Niet eens runderstaart. Wat het verschil is? Een os is een gecastreerde stier. Van zijn staart zou de ossenstaartsoep gemaakt moeten worden. Maar ossen hebben we nauwelijks meer. Met enige pijn in het hart wil ik degene die daarop let wel als kniesoor bestempelen.

Laat die soep dan tenminste van koeien- of stierenstaarten gemaakt worden (zelf zou ik, kniesorig als ik ben, haar dan liever runderstaartsoep noemen), maar dat blijkt niet het geval. De soepfabrikanten van Unox, Plus, Albert Heijn, Jumbo, Vomar en wie ik nog vergeten ben, wilden ons niet laten zien hoe hun ossenstaartsoep wordt gemaakt, maar de fabrikant van de vleesblokjes in de soep liet de cameraploeg wel toe.

Wat bleek? De kattenvoerachtige blokjes worden gemaakt van vleesresten: er worden smaakstoffen aan toegevoegd, ze worden aangelengd met water en samengeperst. Volgens de vleesfabrikant zit er geen greintje staartvlees in.

De soepfabrikanten van de supermarkten verklaarden dat er ‘staartvlees in de ossenstaartsoep kan zitten’. Het hoeft dus niet. En het is ook niet zo, maar: ‘het heeft wel de typische intense vleessmaak van ossenstaartsoep’. En: ‘Ossenstaartsoep is een merknaam geworden.’ Dan mag je kennelijk aanrommelen wat je wilt.

De opnamen hebben enig resultaat gehad. Onrustig geworden door de nasporing van de Keuringsdienst gaat Albert Heijn de naam van de soep veranderen (wordt waarschijnlijk rundersoep); Unox doet iets aan de receptuur (één flintertje staart erbij en de naam kan behouden blijven). De huismerken van de overige supermarkten houden de boot nog af. Volgens de regels mag je kennelijk liegen over je product.

Misschien kan staatssecretaris Dijksma niet alleen kijken naar gerommel met paardenvlees, maar een grootschalig onderzoek doen naar hele en halve leugens in de voedselindustrie.