Daar stonden ze weer, Mark en Hugo, voor een waardeloze persconferentie. Ik kreeg hoofdpijn en buikpijn tegelijk. Wat als dit tot in lengte van dagen zo doorgaat?

Corona natuurlijk: minstens tot en met de omegavariant met dit olijke duo. Groundhog Day met Hugo en Mark. Rutte had al eens in een debat over de avondklok gegrapt dat hij als demissionair premier meer macht had dan voorheen, omdat hij niet kon worden weggestuurd.

Niets lijkt hem te raken

Zou dat kunnen? Nooit meer een kabinet formeren en intussen eeuwig aanblijven als demissionaire baas van het land? Het grapje geeft een blik in de donkere binnenwereld van onze Eerste Minister. Aanblijven, macht hebben, daar draait het om. Niets lijkt hem te raken.

Toeslagenaffaire? Aftreden en doorgaan alsof er niks is gebeurd. Debat over ‘functie elders’ voor Pieter Omtzigt? Een avondje geknakt voor de camera’s , een onnavolgbaar interview bij Nieuwsuur waarin van schuldbewustzijn nauwelijks sprake was en daarna de boel weer vrolijk oppakken.

Lachend met Kaag op de foto. De politieke tegenstanders die hem weg wilden hebben, dingen weer als vanouds naar zijn hand. Mark voelt dat. Hij is de onaantastbare koning. Een lege ziel die ons regeert.

Zo’n leraar

En dan Hugo. Ach Hugo. Je zou nog medelijden met hem krijgen als hij niet zo verschrikkelijk betweterig was. Zo’n leraar die alles wil uitleggen aan zijn zwakbegaafde klas.

Elke vraag beantwoordt hij met een mini-verhandeling. Je ziet dat hij zelf van zijn betoog geniet, maar je hoort niet wat hij zegt. Alles in diezelfde slaapverwekkende cadans. Je schreeuwt naar het tv-toestel: ‘Ik wil geen verhandeling, ik wil antwoord!’

Hij heeft de pech dat hij altijd naast Mark staat. Allebei dezelfde strakke pakken, dezelfde zijscheidingen en enigszins dezelfde manier van praten. Alleen gaat het bij Mark allemaal vanzelf, terwijl Hugo heel zichtbaar zijn best doet. Dat is pijnlijk.

Clownsschoenen

Als Mark maar premier mag blijven, dan hoeft hij geen waardering. Hugo hengelt naar bewondering. Met zijn clownsschoenen alleen al roept hij: ‘Kijk naar mij!’ Ieder succesje in de strijd tegen corona vent hij uit: ‘Kijk eens hoe goed ik dit heb gedaan!’

Toen hij eindelijk succesvol leek te zijn, verklootte hij het. Door overmoed en de behoefte met versoepelingen de liefde van het volk te mogen ontvangen, schoten de coronacijfers door het dak. Een verslaggever vroeg Hugo of hij dacht aan aftreden. Hij reageerde geschokt over zoveel onrecht. Aftreden was een slecht idee, want er was heel werk te verzetten voor de bewindsman.

Dat was grappig. Kennelijk is het als minister belangrijker dat je op je post blijft, dan dat je je werk goed doet. Stel je voor dat een kok die iedere dag bedorven waar serveerde zoiets zou zeggen. Je zou bijna medelijden met Hugo hebben, als zijn beleid niet zo schadelijk was.

Met wie kan ik mij het beste identificeren: met de machtsbeluste man zonder eigenschappen of de overambitieuze schlemiel? Ik vrees met de schlemiel. Ik doe mijn best, wil waardering en slaag geregeld net niet. Die identificatie is pijnlijk. Ik wil die stuntelaar niet zien. Dan Mark. Mark is geen gewoon mens met zwaktes en idealen. In hem kunnen gewone mensen zich niet herkennen. Ze stemmen telkens weer op hem.