Het was mij even ontgaan, maar Milieu Centraal, de voorlichtingsorganisatie die mensen helpt bij het maken van duurzame keuzes, heeft weer eens een actie om ons te helpen in de winkel alleen de juiste stickertjes op verpakkingen serieus te nemen.

De Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal

Uit onderzoek dat de organisatie heeft laten uitvoeren, blijkt dat een derde van de consumenten echte keurmerken niet van onechte kan onderscheiden (valt me nog mee). Bijna de helft wil een verbod op neplogo’s. Daarom voert Milieu Centraal nu een licht op de zenuwen werkende campagne met ‘Jasper de keurmerkenpadvinder’.

Ook heeft Milieu Centraal een nieuwe keurmerkenwijzer geïntroduceerd: ‘We willen dat consumenten die in de winkel twijfelen over een keurmerk, gemakkelijk via hun telefoon de Keurmerkenwijzer erbij kunnen pakken en zichzelf snel van informatie kunnen voorzien. Vindt iemand dierenwelzijn het belangrijkste, dan staan met een druk op de knop de keurmerken bovenaan die het meest ambitieus zijn op het gebied van dierenwelzijn. Hetzelfde geldt voor milieu of arbeidsomstandigheden.’

De lijdensweg van Milieu Centraal

Bij het lezen van het bericht voel ik meteen drie m’s opkomen: meewarig, moe en medelijden. De lijdensweg van Milieu Centraal volg ik al jaren op de voet. Er zijn gewoon veel te veel keurmerken: honderden echte, die dan dus weer meer of minder goed scoren op de doelen die ze zeggen voor te staan, maar ook honderden neppe. Steeds weer probeert Milieu Centraal ons te helpen een weg door het donkere woud van keurmerken te vinden.

Zo schreef ik al in 2016 over de introductie van elf topkeurmerken die we uit ons hoofd moesten leren. In 2022 kwam Milieu Centraal weer met een nieuwe lijst van écht écht goede keurmerken die we serieus moeten nemen. Het mocht allemaal niet baten. Nu zitten we met een jolige padvinder en moeten we in de winkel met een druk op de knop checken hoe betrouwbaar een keurmerk is.

Los van een paar idioten zoals ik…

Hoewel bij de vernieuwde Keurmerkenwijzer ‘de nadruk sterk op het verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid van de tool’ ligt, voorspel ik dat ook dit niet gaat werken. Los van een paar idioten zoals ik, gaat niemand bij elk logootje checken hoe betrouwbaar het is en of er eventueel betere alternatieven zijn.

Mijn advies uit 2018 om voor elk nieuw keurmerk er tien uit te gooien, lijkt me nog steeds goed. Nog beter: als er twaalf zijn die echt goed en betrouwbaar zijn, verbied dan alle andere. Elke hint naar eerlijkheid, milieu- en diervriendelijkheid op verpakkingen die buiten deze top twaalf valt, moet subiet van de verpakking af. Nieuwe keurmerken die beter zijn dan bestaande, kunnen na strenge toetsing worden toegelaten. De slechtere vervallen dan. Een kind kan de was doen.

Nu ga ik iets anders doen

Los van zelf koken met echte uien en wortels (met betrouwbaar Europees Eko-keurmerk), zonder pakjes en zakjes, is het voor klanten bijna ondoenlijk om in winkels de juiste keuze te maken. Ik heb geprobeerd jullie hier de afgelopen jaren een beetje bij te helpen. Ook probeerde ik de grootste leugenachtige rommelproducenten aan te pakken. Nu ga ik iets anders doen. Met liefde en weemoed zal ik aan jullie en aan deze mooie plek in deze mooie krant terugdenken. Dank!

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant

Afbeelding: Gerd Altmann via Pixabay