De Braziliaanse opperrechter Alexandre de Moraes heeft na een slepend conflict gelast dat Twitter onmiddellijk uit de lucht moet worden gehaald. Al sinds 2020 doet de rechter onderzoek naar het verspreiden van fakenieuws en het steunen van antidemocratische bewegingen in zijn land via het platform. Ook liet de rechter in 2023 de X-accounts van aanhangers van Bolsanaro blokkeren die ervan werden verdacht betrokken te zijn bij de bestorming van het congres, hooggerechtshof en het presidentieel paleis.

X weg uit Brazilië

Kortom: de rechter probeert activiteiten op sociale media (ook andere dan Twitter) aan te pakken die de democratie en de rechtsstaat bedreigen. X-baas Elon Musk was hier woedend over, weigerde de rechterlijke uitspraken uit te voeren en besloot het X-kantoor in Brazilië te sluiten. Omdat buitenlandse bedrijven die in Brazilië actief zijn, verplicht zijn er een vertegenwoordiging te hebben, besloot de rechter Twitter in het land te sluiten.

Musk, die zichzelf graag afschildert als ridder van het vrije woord, plaatste vervolgens berichten op zijn eigen platform waarin hij Moraes een neprechter en ‘Voldemort’ noemde. Beschaafd en sympathiek als we van Musk en X gewend zijn.

Vies en vunzig

Nu is Twitter, tegenwoordig X, natuurlijk al jaren een beetje vies en vunzig. Toch had en heeft het goede en plezierige kanten. Zo worden er leuke interviewfragmenten, en filmpjes van (oude) muzikanten en voetballers gedeeld. Alle serieuze nieuwsmedia brengen er razendsnel hun actuele bevindingen. Ooit kon je er zelfs nog prettige discussies met wildvreemden voeren op een aangename toon.

Helaas is dat aangename in de loop der jaren steeds meer vervangen door haat en gif. Al jaren wordt het cliché ‘afvoerputje’ gebruikt. Het gekke met dat soort clichés is, dat je de betekenis ervan vergeet. Twitter en afvoerputje zijn een paar geworden, net als Parijs en lichtstad. Maar verder hoor je nooit iemand over afvoerputjes of lichtsteden (nou ja, heel soms plakt iemand het epiteton op Eindhoven). Het zegt niks meer. Je vergeet dat het om een riool gaat waar stinkende poep doorheen gaat.

X is een gevaarlijk platform en een gevaar voor de democratie

Sinds Twitter in handen is van de machtswellustige narcist Musk is het probleem groter geworden dan een onprettige toon. X is een gevaarlijk platform geworden dat, zoals de Braziliaanse opperrechter goed begrijpt, een gevaar is voor democratie. Musk zelf is sinds de aanslag op Donald Trump fervent aanhanger van de leider van de MAGA-beweging. Hij steunt zijn campagne met enorme bedragen, hield een kritiekloos gesprek met hem op zijn eigen platform en laat talloze pro-Trump en anti-Harrisfilmpjes op X delen. Zelf deelde hij een deepfake filmpje, dat tegen de richtlijnen van X ingaat, waarin Kamala Harris allemaal idiote dingen zegt.

Ga weg bij X!

Zelf heb ik Twitter verlaten na de overname door Musk. Anderen hoor ik nog twijfelen over zo’n stap. Soms gebruiken ze het argument dat ze het platform niet alleen aan idioten willen overlaten. Ze zien zich als laatste bewakers van de redelijkheid op X. Dat is een kulargument dat naar zelfoverschatting riekt. Het sociale medium is inmiddels een instrument geworden om de democratie te ondermijnen en duistere krachten aan de macht te helpen. Als weldenkend mens wil je daar niet aan bijdragen. Hoe meer mensen het verlaten, hoe minder succesvol het kan zijn. Ga weg bij X!

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant

Afbeelding: Raphael Silva via Pixabay