Columns & verhalen

Heeft uw Huispopulist vorige week een ernstige fout gemaakt met zijn kritische column over Sigrid Kaag? En moet hij daarvoor zijn excuses aanbieden? Uw Huispopulist neemt niet alleen anderen, maar ook zichzelf regelmatig de maat.

Onder gewone columnisten is dat geen usance. Die beweren doodleuk de ene week het ene en de volgende week precies het tegenovergestelde, zonder blijk te geven van enige verlegenheid bij deze discrepanties. Huispopulisten houden zich aan een hogere standaard. In de statuten van de Nederlandse Huispopulisten Vereniging staat het zo: ‘Leg anderen én uzelf regelmatig langs de populistische meetlat.’ Voldeed de column van vorige week over Sigrid Kaag aan deze populistische criteria?

Anonieme twitteraars

Toen schreef uw Huispopulist het volgende over haar: ‘Ze draaide als een volleerde Rutte: ‘Ik weet bijvoorbeeld fysiek niet of ik op dat moment in Nederland was, of dat ik in Niger zat.’ De actieve herinnering in een modern jasje. Meer is van het nieuwe leiderschap niet over. Inmiddels weten we dat ze wel degelijk bij de omstreden ministerraden aanwezig was. Kaag blijkt oude politiek.’

Dat was zondag geschreven en verscheen maandagochtend in de fysieke krant. Er was toen al een enkele anonieme twitteraar die het oordeel over Kaag ‘kort door de bocht’ vond. Later, na het verschijnen van de beruchte notulen van de ministerraad zouden dat er veel meer worden. Uiteraard stelt uw Huispopulist het oordeel van deze naamloze meedenkers zeer op prijs. Ook dit is misschien wat kort door de bocht, maar geen (Huis-)populisme zonder anonieme twitteraars. Blijf uw eigen ongefundeerde opvattingen sturen. Af en toe een gefundeerde mag ook.

Dualisme

Uit de notulen die maandagavond openbaar werden, bleek dat Kaag als enige van alle bewindslieden was opgekomen voor het dualisme. Andere ministers klaagden over Kamerleden van coalitiepartijen die te kritisch waren over het kabinetsbeleid. Zo niet onze Sigrid. Zij vond het ‘in een democratie een gezond teken dat er fel wordt gedebatteerd, ook door leden van coalitiefracties.’ Kijk, die Kaag, wat goed!

Een kniesoor zou kunnen opmerken dat ze harder had kunnen optreden tegen deze bestuurscultuur, maar soit. Uw Huispopulist had toch maar even lelijk misgetast door haar een dag eerder weg te zetten als representant van de oude politiek!

Als je alles weet is het makkelijk een oordeel te vellen

Dit oordeel achteraf is natuurlijk juist. Toch vindt uw Huispopulist zijn column van vorige week nog steeds uitstekend. Huispopulisten schrijven wat er onder het volk leeft en beoordelen hoe bestuurders, politici en andere mannen en vrouwen met macht en/of gezag het volk bespelen. Dit doen zij uit de heup en fris van de lever. Zónder alle feiten te kennen. Als je alles weet is het makkelijk een oordeel te vellen. Dat kan iedereen. En wat had uw Huispopulist gezien? Een minister die absurd ontwijkend antwoord gaf over ‘niet fysiek weten’ of ze bij een vergadering was of in Niger. Flauwekul, natuurlijk. Zulk gedraai kan bij elke Huispopulist rekenen op hoongelach, een uitbrander en een lage beoordeling.

Vanwege een perfecte populistische column krijgt Uw Huispopulist van Uw Huispopulist 5/5 bokshandschoenen. Maar als hij alles had geweten, wat Kaag zelf door haar gedraai zeer had bemoeilijkt, had hij haar vast niet weggezet als typisch gevalletje oude politiek. Kaag blijkt juist wel voor openheid. Sorry, Sigrid.

Toen uw Huispopulist nog een eenvoudige columnist was schreef hij eens dat alleenheersers niet bestaan. Een wijze les die hij had geleerd in de colleges van historicus en filosoof Bert Demyttenaere. Iemand kan alleen aan de macht blijven als hij gesteund wordt door jaknikkers die er belang bij hebben de heerser in het zadel te houden, of bang zijn zich tegen hem te keren. Het stukje ging over Donald Trump, maar het had ook over Poetin kunnen gaan. Of over Mark Rutte. Ook hij heeft de gave, om mensen zo te hypnotiseren dat zij geen toekomst zonder deze Grote Leider mogelijk achten. Rutte is (spoiler!) de grootste populist die dit land in lange tijd gezien heeft.

Aan de macht blijven

Elk volk krijgt de autocratisch leider die het verdient. Wij zijn niet gek op oranje vrouwenhaters, of olieworstelaars die met ontbloot bovenlijf grote vissen uit de rivier hengelen. Wij houden van frisgewassen jongens die boterhammen eten op de fiets. Waarom denkt u dat Dirk Scheringa zich graag vertoonde op geitenwollen sokken? Omdat wij ons geen woekerpolis laten aansmeren door iemand die met zijn rijkdom te koop loopt. Maar we zijn weerloos voor iemand die doodgewoon, aardig en daarmee ogenschijnlijk ongevaarlijk is.

Rutte heeft één supertalent en dat is aan de macht blijven. Uw Huispopulist werkte als televisiemaker mee aan een uitzending van de Keuringsdienst van Waarde over teflonpannen. Die pannen hebben twee eigenschappen: er blijft niks aan plakken en ze zijn schadelijk voor de omgeving. Precies Mark dus. De afgelopen jaren moest de ene na de andere minister opstappen vanwege misstappen, maar aan onze antiaanbakpremier bleef niks plakken. Wist hij van hun fouten? Had hij er zelfs met ze over gesproken? Hij had er domweg geen actieve herinneringen aan. Wat je niet weet, weet je niet, dus hem viel niets te verwijten. Meesterlijk!

Niemand weet hoe je van Rutte afkomt

Won Rutte de vorige verkiezingen nog door een diplomatieke rel met Turkije die buitengewoon gelegen kwam, deze keer was het corona dat hem de overwinning schonk. Een grote leider die rust uitstraalde in moeilijke tijden hè. Daar moest je achterstaan. Dat hij als premier verantwoordelijk was voor de toeslagenaffaire waarin vele gezinnen de vernieling in werden gejaagd, werd hem niet aangerekend. Uiteraard niet. En dat coronabeleid waarom we hem zo prezen? Dat rammelt al vanaf het begin aan alle kanten. ‘Testen, testen, testen’ werd niks en ‘prikken, prikken, prikken’ ook niet. Wie krijgt de schuld? Hugo de Jonge. Maar Rutte? Tuurlijk niet.

Rutte grapte voor de verkiezingen dat hij als demissionair premier nóg meer macht had, omdat de Kamer hem niet kon wegsturen. En zo denkt hij echt. Na het debat waarin vrijwel de hele Kamer zich van hem afkeerde, juist omdat hij zich wilde bemoeien met individuele parlementariërs, deed hij geen stap terug. Hij veegde met een vochtig doekje de smerige vetresten van zijn Tefallaag, mobiliseerde zijn jaknikkers, gaf toe dat hij ‘naar eer en geweten’ had gelogen en kwam tot de conclusie dat hij prima verder kon. En de partijen die zich tegen hem hadden gekeerd? Die zien zijn leugens en autocratische trekjes, maar sluiten hem toch voorzichtig weer in de armen. Niemand weet hoe je van Rutte afkomt.

Van onze Huispopulist krijgt de premier 5/5 bokshandschoenen.

Deze column verscheen eerder in de Volkskrant.